Osoby z niepełnosprawnościami muszą się borykać z wieloma przeszkodami i barierami architektonicznymi. Dotyczy to również łazienek i ubikacji, które powinny być dostosowane do ich potrzeb. Ich urządzenie powinno opierać się na obowiązujących przepisach, które wskazują, jak zaprojektować i wyposażyć toaletę dla inwalidów. W efekcie można stworzyć miejsce, w którym osoby o ograniczonych możliwość ruchowych będą się czuły komfortowo.
Jak zaprojektować toaletę dla osób niepełnosprawnych?
Znacznym ułatwieniem w codziennym funkcjonowaniu dla osób z różnego rodzaju dysfunkcjami fizycznymi jest toaleta dla niepełnosprawnych. Warunki techniczne, jakim musi ona podlegać, wynikają wprost z Prawa Budowlanego, a także rozporządzeń i norm prawnych. Pomieszczenie takie powinno zapewnić osobom niepełnosprawnym niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej, a także budownictwa wielorodzinnego. Warunki te powinny umożliwić samodzielne i komfortowe wykonywanie czynności związanych z codzienną higieną osobistą.
Łazienka dla niepełnosprawnych powinna być zaprojektowana przede wszystkim w taki sposób, by miała wszystkie niezbędne akcesoria. Należą do nich uchwyty i poręcze, miski sedesowe oraz umywalki z możliwością obniżenia ich wysokości. Popularne są siedziska prysznicowe, lustra uchylne, podnośniki przywannowe i basenowe oraz przewijaki pielęgnacyjne dla dorosłych. By zakup i montaż tych elementów nie nadwyrężył nadmiernie domowego budżetu, warto sprawdzić, czy możliwe jest uzyskanie dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Duże znaczenie mają właściwe wymiary toalety dla niepełnosprawnych. Zaleca się montaż drzwi o szerokości co najmniej 90 cm. Powinni one być stosunkowo lekkie, by osobie niepełnosprawnej łatwo było je otwierać i zamykać. Wymiary toalety muszą zapewnić optymalną przestrzeń manewrową i możliwość poruszania się o kulach lub na wózku inwalidzkim. Minimalna zalecana powierzchnia to 2,5 m², na płaszczyźnie wynoszącej co najmniej 150 x 150 cm. Najmniejsza szerokość kabiny ustępowej to wynosić 0,9 cm w świetle.
Kiedy w budynku musi być dostępna toaleta dla niepełnosprawnych?
Wielu inwestorów, właścicieli i zarządców budynków zastanawia się, kiedy wymagana jest toaleta dla niepełnosprawnych. Odpowiedź na to pytanie znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002, dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie. W myśl tych przepisów, w budynku, w którym funkcjonują toalety, na każdej kondygnacji, z której korzystają osoby z niepełnosprawnościami, musi znajdować się co najmniej jedna, przystosowana, ogólnodostępna toaleta. Dotyczy to m.in. zakładów pracy i budynków użyteczności publicznej. Co ważne, jeśli pracodawca zatrudnia osoby z niepełnosprawnościami, musi zapewnić im odpowiednią toaletę.
Toaleta dla niepełnosprawnych jest nieodzowna w placówkach publicznych. Należą do nich szkoły i uczelnie wyższe, urzędy, sądy, lotniska, dworce, a także centra handlowe, szpitale i domy opieki społecznej. Jak wskazuje praktyka, w lokalach gastronomicznych przepisy te nie zawsze są respektowane.
To wymóg polskich przepisów prawnych. Co więcej, regulacje prawne precyzują optymalne wymiary toalety, rekomendowane wyposażenie i wysokość montażu poszczególnych elementów. Zwrócono uwagę na odpowiednią szerokość drzwi.
Szczególne wymagania wobec toalety dla niepełnosprawnych
Obowiązujące przepisy prawa określają wymagania toalety dla niepełnosprawnych. Przede wszystkim dotyczą one:
-
zapewnienia osobom niepełnosprawnym odpowiedniej przestrzeni manewrowej,
-
braku progu w drzwiach do toalety,
-
konieczności zainstalowania co najmniej jednej, dostosowanej miski ustępowej i umywalki. Dobrym rozwiązaniem są urządzenia o regulowanej wysokości,
-
konieczności zainstalowania uchwytów i poręczy, które ułatwiają korzystanie z urządzeń sanitarnych.
Wytyczne w przepisach prawnych nie precyzują, czym jest odpowiednie przystosowanie urządzeń. Warto się zatem kierować dobrymi praktykami, gdy projektuje się i urządza to pomieszczenie. Przydatne mogą być lustra uchylne, podnośniki, siedziska oraz armatura, która ułatwia wykonywanie codziennych czynności. Ważne, by zapewnić komfortowe oraz bezpieczne korzystanie z toalety osobom niepełnosprawnym.
